BO NADAL E FELIZ 2007

LOCUTORIO

Saín do Metro, de volta do traballo, e pasei preto dun locutorio.

Alí estaba ela, fitando para a rúa.

Cravou en min os seus ollos. Falaba por teléfono. E choraba.

Era moura. Era fermosa. Era estranxeira.

Quen non o é neste lugar?

UNHA NOVELA É...

As novelas son trama, estrutura, personaxes e ritmo.

Vale.

Entre outras cousas.

E a lingua?

Digo eu que un escritor terá algún interese pola lingua.

Polo menos, penso eu que debería telo.

E non me refiro a simples erros derivados do descuido, cada vez máis estendido.

E digo un escritor, non esa chorrada de un novelista.

Onde deixamos a Joyce, ou a Beckett, ou a tantos outros?

XII FESTIVAL GOSPEL & NEGRO SPIRITUALS

Coma todos os anos, toca asistir ao festival de gospel e espirituais negros que organiza o Concello de Madrid.

Este ano, para abrir boca, verei como cantan dos do mississippi e se seguen tan en forma como a primeira vez que os vin. Logo, verei como queda o gospel coa steel guitar.

LECTURAS PENDENTES

Logo de rematar novela, amontóanse as lecturas pendentes. A algunha xa comecei a meterlle o dente. Entre outras, agardan por min:

Corredores de Sombra, de Fernández Paz.

A sombra descalza, de An Alfaya.

Spam, de Francisco Castro.

A triloxía de novelas de Samuel Beckett (Molloy, Malone morre e O innombrable). Xa comecei con Molloy, que vexo con ledicia que xa se pode ler en galego.

Neve, de Pamuk.

A muller xusta, de Sándor Marai.

Tamén toca a relectura dun dos meus libros de cabeceira, tres relatos xuntiños de Melville nunha edición de Cátedra ( o Bartleby, Benito Cereno e Bily Budd).

PUNTO FINAL

Logo dun ano de traballo, de loxística, notas e escritura, veño de rematar unha novela.

Estou ledo, coa satisfacción do deber cumprido. Distraeume de outros compromisos nos que estaba metido, e agora repousa no caixón, coas palabras a voar aínda coma po no aire do cuarto. Hai que deixar que ese po asente antes dunha nova lectura.

Agora, uns días tranquilos, novo caderno de tapas duras, novos rotuladores azul e vermello, e outra vez a loxística, a superación de atrancos, a dura conquista do cume que resiste con unllas e dentes.

Entre as cousas que pagan a pena, esta é unha delas.

TITULAR RECHAMANTE

As raíces da dobre moral.

Díaz y Díaz revela a vida sexual da Igrexa na idade media

O catedrático galego narra os intentos dos abades para tratar de prohibir a sodomía cos animais do clero.

A isto chámaselle un bo titular, Maré, si señor. Podemos xogar ao que xogaban nun programa de Telecinco cos titulares dos xornais. Supoño que o xornalista quere dicir que os abades tentaban prohibir a sodomía do clero cos animais, e non a sodomía cos animais do clero. Aínda que calquera sabe...

NOVELAS DE 120 FOLLAS

Escoitando pola internet o outro día unha das tertulias do Consello da Cultura, comentaba Dolores Vilavedra a pouca extensión das novelas que se publicaban ultimamente en galego, fronte a outras novelas en castelán de longa extensión e gran acollida, e que 120 páxinas lle sabían a pouco. A min tamén me saben a pouco e coincido con ela.

Non podemos escribir novelas de trescentas páxinas? Ou de seiscentas, como o libro de Murakami que estou a ler? Isto, claro, salvando as setecentas do última novela de Manuel Rivas.

Por exemplo, veño de mercar na Galería Sargadelos da rúa Zurbano, que me queda preto do traballo, a última novela de Francisco Castro, Spam, que devezo por ler, xa que disfrutei dabonda con Xeración Perdida. Teño que dicir que esperaba unha novela máis longa e que quedei algo decepcionado polas súas 120 páxinas. Xa sei que a extensión non ten que ver coa calidade e hai moitos exemplos disto, pero que queren que lles diga, agardaba máis literatura dun autor que sigo con interese, tendo en conta, ademais, as bases do premio que gañou, que coido falan dun mínimo de 150 páxinas para presentar unha obra. Tamén sei que non é o mesmo unha páxina dun libro que a dun folio presentado a concurso, pero semella que neste caso o presentado a concurso se estirou bastante. E moito ollo, que ninguén colla isto por onde non se debe. O que pasa é que devezo por ler máis dos autores que me parecen bos, só iso.

EXEMPLO ILUSTRATIVO

No último número da revista Que Leer pódese apreciar a diferencia entre o tratamento da literatura en lingua catalana e a literatura na nosa lingua.

Dúas páxinas cumpridas para Cataluña, e menos de media páxina para Galicia.

¿Somos peores escritores que os catalanes?

ATENDER Á NATUREZA

Coa chegada do último furacán a México, unha muller salvou de morrer afogados ós veciños grazas ás formigas. Observou como as formigas fuxían en fileira cos ovos nas mandíbulas buscando un lugar alto, lonxe do formigueiro do chan. A muller avisou ós veciños da vila e todos poideron fuxir antes da chegada das inundacións.

Está claro que atender á natureza salvoulles a vida. Estamos esquecendo este tipo de avisos da natureza, estamos esquecendo o xeito de interpretalos. E interpretalos a tempo pode salvar vidas.

DESCRÉDITO DO ARGUMENTO

Uno de los rasgos más lamentables de la literatura actual es el descrédito del argumento, el desinterés o incapacidad de los autores para plantear unha historia que sea mínimamente original. ¿Qué ha ocurrido para que la invención literaria haya caído en desuso? ¿Por qué ya no hay grandes argumentos? Miguel Dalmau. Revista Qué Leer.

¿HAI DEREITO A ISTO?

TRADUCCION AO CASTELAN DO BRINDO DE OURO

Hoxe recibín unha boa nova. Logo de varios meses de esforzos encamiñados a buscar unha editorial que me publicase en castelán o meu libro O Brindo de Ouro, no que levei algunha doorosa decepción, chegoume un correo electrónico no que me confirman a publicación en castelán do Brindo nunha das principais editorias de LIX en castelán. De momento omitirei os demais datos, por se se torce a cousa. Estou ledo.

HANDKE TAMÉN REXEITA UN PREMIO

Santiago Jaureguizar comenta no seu blog a renuncia dun escritor a un importante premio das letras portuguesas. Hoxe leo tamén que Peter Handke ven de rexeitar o premio Heinrich Heine pola súa obra. A concesión deste premio foi moi criticada, dadas as opinións sobre Serbia e Milosevic de Handke, o cal asistiu ao enterro do ex presidente e tomou nel a palabra.

¿Que opinan vostedes sobre o tan coñecido tema da vida/obra do escritor? ¿Concordan vostedes co que dicía Henry Miller de que pouco importaba que un escritor fracasara como home se triunfaba como escritor? Opinen, por favor.

SUPLEMENTO CULTURAS DE LA VOZ DE GALICIA

O xornal la Voz de Galicia costa o mesmo en Madrid que en Galicia.

Os que o mercamos temos o mesmo interese en todas as súas novas.

O Suplemento do xoves do Faro pódese ler, así como outros.

Se o prezo é o mesmo, ¿por que en Madrid non se pode ler o Suplemento Culturas dos sábados da Voz de Galicia?

DIA DAS LETRAS PARA MARIA MARIÑO

Pola súa obra poética e pola relación desta noiesa coa miña terra do Courel, sería unha boa nova que o vindeiro Día das Letras Galegas fose adicado a Maria Mariño. Non creo que aconteza, debido ás polémicas de todos coñecidas que cobren cun aquel de sospeita a súa obra. Polémicas falsas, segundo a xente que a coñeceu.

Moitos comentan tamén os merecementos de Lois Pereiro. Sen dúbida. Estiven, hai anos, na presentación en Monforte de Lemos do seu último libro, póstumo, Poesía última de amor e enfermidade, no que falaron Manuel Rivas, Manuel María, e o editor, Fernán Vello, nun fermoso acto de lembranza do poeta. Pola escrita de Pereiro entraron aires de modernidade na poesía galega. Unha poesía doorosa, ferinte. Lembro a súa figura solitaria a camiñar polas rúas de Monforte nos meus anos de estudante na vila do Cabe, sen decatarme de que, cabo de min, pasaba un poeta excepcional.

CERTAME NARRACIÓNS BREVES MANUEL MURGUIA

O día 20 estiven en Arteixo para recoller o premio do XV Certame de Narracións Breves Manuel Murguía.

Coma sempre, foi unha xornada entrañable e fermosa, na compaña do xuri e dos autores galardoados nos tres anos anteriores cuxos relatos se recollen no volume Contos da Baiuca que comezarei xa a ler.

Prantamos unha árbore e deseguido celebrouse o acto de entrega do premio, co abraio de poder escoitar a voz de Estíbaliz Espinosa, unha fermosísima voz que nos cautivou totalmente.

Mando unha forte aperta desde aquí a todos os que axudaron a que a entrega do premio fose tan ben e, especialmente, a Quique Rabunhal, alma do premio, xeneroso e humilde erudito das nosas letras e amigo.

FEIRA DO LIBRO

Estou desexando que chegue o día. Sobor de todo, por ver as novidades que a Consellería de Cultura vai aportar este ano á Feira madrileña. Agardaremos polo programa de actos, presentacións e sinaturas. Xa irei contando.

TEORÍA DO CAOS OU O MUNDO SEGUNDO AUSTER

Librei por centímetros. Puxen o pé na beirarúa e andei ata a porta do enderezo que tiña por destino, e dous metros máis adiante, un coche descontrolado esnafrouse contra a parede do edificio. Non me esmagou por eses dous metros, a distancia entre saír ileso ou pasar á posterioridade e sen un fermoso cadaleito, precisamente.

Deume daquela por pensar que invisible fío foi turrando de min para retrasar a miña saída. Por que xusto cando ía saír da casa chamaron por teléfono (a publicidade), por que non obviei o semáforo cando o fago decote, por que me demorei atravesando o parque (acababa de chover, gosto do recendo da terra mollada), por que parei para ver unha foto nunha marquesina da parada do autobús (outra vez a publicidade), un fío que me fixo poñer o pé dous metros antes dunha morte sen sentido. Tamén pensei que invisible fío empurrou ao conductor do coche para non coincidir comigo, por que non o retrasou un semáforo, ou un atasco, uns cativos ou un vello a cruzar polo paso de cebra...

Hai sete anos, xusto na mesma data e camiño de Galicia, entrei demasiado rápido nunha volta da estrada branquísima de saraiba. Derrubeime dando voltas de campá monte abaixo interminables metros, ata que, co coche esnaquizado, parei xusto nunha árbore, a única árbore que había. Se non tivese parado alí, abríase un precipicio picafondo ata o río de máis de cen metros. Parei. O coche esnaquizado, e só o meu habitáculo intacto. Nin unha rabuñadela. Xusto na mesma data.

A NOITE DOS LIBROS

SOBREVIVÍN

Unha estrada tiña que ser só unha estrada.

TAC

Un semicírculo branco

de anguria ou acougo.

Antes un litro de contraste,

bebido a grolos rápidos e amargos.

¡Lisca o frío polas veas,

en ondas polas vísceras!

E un gran sobre marrón,

travesía do deserto

ou oasis de esperanza.

A HARLEI

Formigueiros leu un día nunha viñeta como un personaxe de Forges dicía que, de saber o que era a vida aos vinte anos, tería mercado unha Harlei.

Formigueiros pensou se a podería mercar agora. Repasou a lista de bens hipotecados: casa, coche... Algúns amigos tiñan ata as vacacións hipotecadas. Pensou no da hipoteca porque, nestes tempos, moitos dos soños terminan precisamente alí, nunha fría e gris sala de subastas. E non había fuxida, abondaría cun varrido dos seus satélites para saber onde estás.

Supoñamos que poidera facer un esforzo. Formigueiros botou unha ollada á súa prominente barriga, á súa calva, agora que case todo se reducía a unha cuestión de imaxe. ¿Colleríalle o bandullo no asento? Resoprou vendo algunha película de moteiros: cazadoras de coiro, cabelo longo, ata barrigas prominentes. Non había problema.

Seguinte paso: compañeira de viaxe. ¿A quen facerlle A PREGUNTA: ¿deixaríalo todo e virías comigo na miña Harlei? Preguntoulle á muller, que, como as de Forges, estaba a ler un libro. A muller lembroulle a existencia dos fillos. ¡Os fillos, non pensara neles! (Cada novo fillo é un cravo no ataúde da túa libertade, dixo un día nun capítulo o sabio Homer Simpson). Antes traían un pan baixo do brazo. Agora traen un GPS no cu. Buscou solucións de urxencia: avoa, etc. Podería ser unha solución temporal. Vale, veña.

Desbotou unha fuxida definitiva, iso de rachar con todo e deixar que o cabelo medrase ata os xeonllos. A cousa podía quedar nuns días, unha fin de semana desas nas que as serras se enchen de turistas con bocatas de chourizo e empanada de carne. Formigueiros comezou a sentirse como un deses cans amaestrados que eran paseados polo parque e só se desquitaban do encerro no claustrofóbico pisiño cagando no céspede.

Chegou o INTRE supremo, sentado na súa Harlei hipotecada, cos euros contadiños para a carísima gasolina, coa muller meténdolle man nas costas e aloumiñándolle o peito imaxinando novidades lonxe da rutina: ¿Cara a ónde? ¿Quedaba algún lugar descoñecido, misterioso, máxico? Como diría Joseph Conrad, ¿quedaría na Terra algún lugar non terrenal, acostumados como estamos a ver a terra baixo a forma encadeada dun monstro dominado? ¿Quedaría algún lugar monstroso e ceibe?

Formigueiros deuse por vencido. Meteuse na cama, deulle por soñar. Ata que, unha noite inqueda, sentiu un vento fresco na cara e a súa man no acelerador a abrir gas. Quizais non estivese todo perdido. Quizais aínda non fose tarde...

O BRINDO DE OURO. II. A TÁBOA DA HOSPITALIDADE

CAPÍTULO I

HORXES DE GUERREIROS

A lúa chea escintila nas súas peles acibeche e ilumina as pingas de orballo que esvaran polas costas e os longos cabelos negros.

Os guerreiros, ocultos por piornos e espiñeiros, observan aos pastores que veñen de gardar o gando.

Os animais fedellan, inquedos; tremen dentro da sebe e vanse arrecunchando coma se ventasen unha manda de famentos lobos.

Os pastores arxinas, despreocupados, alleos ás olladas que firen a escuridade, pousaron arcos, machados e as longas aguilladas, e agora asan touciño no remol mentres falan, animados, da reconstrucción das aldeas e do duro traballo que lles custou volver xuntar os rabaños logo de que os servos da Bruxa dos Broncedos queimasen as pallozas e dispersasen aos animais.

Tras os valados, a horxe de guerreiros aloumiñan os arcos de teixo, tan fortes que poden atravesar as coirazas ou afundirse na madeira coas súas frechas negras.

Un riso cruel deixa ver as dentamias afiadas. ¡Hoxe cazarán ao axexo!

Ollando cara ás estrelas, no resío da noite, ao prateado luar, pintaron os seus corpos con cinsa de carballo e loira de tinxiduras. Vestiron enriba peles de lobo e oso ata o van, xa que moitos gostan de levar na loita o peito ao descuberto.

Agora, sentindo a ollada de lume frío do xefe ás costas, como un vento do nordés no que cabalgan ao encontro do inimigo, gorantan a presa de gando resgardado na sebe, e tamén a dos nada precavidos arxinas, que comen con degoiro ao redor da fogueira, ignorando que os guerreiros que os vixían descoñecen o medo, pois teñen o perecer na loita como a maior das vitorias...

FOTOS DO COUREL

Tanto a primeira foto como a que acompaña a esta entrada son dunha persoa que sabe reflexar moi ben coa súa cámara a maxia da miña terra, o Courel. O seu nome é Luz. Podedes visitar a súa galería de fotos en http://spika.net/luz/.

Mentres Luz mo permita, ela porá luz neste lugar.

Unha forte aperta, Luz.

BENVIDOS A ABELLONENIA

Saúdos para todos os visitantes deste blog, ABELLONENIA, que comeza arestora a súa andaina. Convídovos a visitar esta terra de xarias. Unha aperta.